پایش حضور استرهای پاراهیدروکسی بنزوییک اسید (مواد ضد میکروب و نگهدارنده) در تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهر تهران و ارزیابی عملکرد روش‌های مختلف تصفیه در حذف این ترکیبات

زمینه و هدف: پارابن‌ها خانواده­ای از استرهای آلکیل پاراهیدروکسی بنزوئیک اسید هستند که به طور گسترده به عنوان مواد نگهدارنده در محصولات آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می­گیرند. پارابن­ها با مقادیر مختلف در فاضلاب، رودخانه­ ها، خاک و ذرات معلق وجود دارند. بنابراین، این مطالعه با هدف پایش حضور پارابن­ها در تصفیه خانه­ های فاضلاب شهرک قدس و جنوب تهران و ارزیابی عملکرد روش­ های مختلف تصفیه در حذف این ترکیبات انجام گرفته است. روش بررسی: در این مطالعه نمونه برداری از فاضلاب خام و پساب خروجی تصفیه خانه فاضلاب شهرک غرب و جنوب تهران به صورت فصلی و در هر فصل سه نمونه انجام شد. سپس غلظت استرهای پاراهیدروکسی بنزوییک اسید با استفاده از کروماتوگروفی با کارایی بالا  (HPLC, CECIL, 4100)در طول موج 242 نانومتر تعیین گردید. یافته­ ها: پس از نمونه برداری در فصول مختلف از دو تصفیه خانه شهرک غرب و جنوب، غلظت دو آلاینده انتخابی از گروه پارابن ها(متیل پارابن و اتیل پارابن ) مورد سنجش قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان دهنده میانگین غلظت متیل پارابن و اتیل پارابن در پساب ورودی تصفیه‌خانه شهرک غرب به ترتیب 740.7 و 277.7 نانوگرم بر لیتر، و در پساب خروجی از این تصفیه‌خانه برابر 179.3 و 45.8 نانوگرم بر لیتر، و همچنین  میانگین غلظت متیل پارابن و اتیل پارابن در پساب ورودی تصفیه خانه جنوب به ترتیب 835.3 و 295.3 نانوگرم بر لیتر، و در پساب خروجی 132.8 و 29.7 نانوگرم بر لیتر اندازه گیری شدند. در مرحله بعد ارزیابی میزان خطرات ناشی از تخلیه پساب خروجی از تصفیه خانه های هدف با مقایسه با مطالعات انجام شده  در این زمینه انجام گرفت. با توجه به غلظت پارابن در پساب خروجی از هر دو تصفیه خانه،  می توان چنین بیان کرد که تخلیه پساب خروجی از تصفیه خانه های مورد نظر، از نقطه نظر وجود آلاینده های انتخابی، ثرات بیولوژیکی ناچیزی بر روی اکوسیستم دارد. نتیجه­ گیری: میزان کارایی تصفیه خانه شهرک غرب در حذف پارابن­­ها در مقایسه با جنوب کمتر بود، اما کیفیت پساب خروجی هر دو تصفیه خانه کمتر از استاندارد تخلیه می باشد؛ بنابراین می توان گفت هر دو تصفیه خانه کارایی مناسبی در حذف آلاینده های مورد نظر داشته اند.